Indiana House Bill No. 246

Trzy najsłynniejsze zadania geometryczne sformułowane w starożytności przez Pitagorejczyków to:

• kwadratura koła: skonstruuj kwadrat o polu równym polu danego koła przy użyciu cyrkla i linijki,
• trysekcja kąta: podziel dany kąt na trzy równe części przy użyciu cyrkla i linijki,
• podwojenie sześcianu: skonstruuj sześcian o objętości dwukrotnie większej niż objętność danego sześcianu przy użyciu cyrkla i linijki

Wszystkie trzy problemy są nierozwiązywalne przy pomocy metod klasycznych, tj. za pomocą cyrkla i linijki, a wiadomo to dzięki Pierre’owi Wantzelowi od początku XIX wieku. Na szczęście, ani konsensus naukowy ani dowody matematyczne nie powstrzymują różnych zapaleńców przed spróbowaniem niemożliwego. W tym konkretnym przypadku powitajmy na scenie niejakiego dr. Edwina J. Goodwina, lekarza z Solitude w hrabstwie Posey stanu Indiana.

Dr Goodwin znalazł rozwiązanie problemu kwadratury koła. Postanowił więc czym prędzej zabezpieczyć swoje odkrycie, wykorzystując do tego celu parlament stanowy Indiany.  W 1897 roku przygotował więc propozycję ustawy, zatytułowanej „A Bill for an act introducing a new mathematical truth and offered as a contribution to education to be used only by the State of Indiana free of cost by paying any royalties whatever on the same, provided it is accepted and adopted by the official action of the Legislature of 1897” i przedstawił swoją propozycję niejakiemu Taylorowi I. Recordowi, który był reprezentantem hrabstwa Posey w parlamencie stanowym. Taylor I. Record był farmerem i drwalem, więc jego wiedza matematyczna kończyła się tam, gdzie kończyły się palce na obu rękach, niemniej jednak postanowił zgłosić formalnie projekt ustawy. Jak już widać po tytule, dr Goodwin był lokalnym patriotą i chciał, aby obywatele stanu Indiana mieli przywilej korzystania z odkrytej przez niego „nowej matematycznej prawdy” za darmo, mieszkańcy pozostałych stanów mieli jednak odprowadzać tantiemy. Projekt trafił najpierw do Komisji  ds Kanałów, a następnie został przekazany do Komisji ds Edukacji, która postanowiła rekomendować ustawę parlamentowi stanowemu do zatwierdzenia. 5 lutego 1897 roku parlament stanowy Indiany przyjął uchwałę jednomyślnie w pierwszym czytaniu.

Co zawierała uchwała? Zawierała ni mniej ni więcej tylko dowód przeprowadzenia kwadratury koła. Dr Goodwin opisał dokładnie całą procedurę, wprowadzając przy okazji kilka nowinek do geometrii klasycznej. Przykładowo, w drugiej sekcji uchwały czytamy: „stosunek promienia koła do jego obwodu ma się jak 4 do 5/4„. Innymi słowy, . Właśnie tak, parlament stanowy Indiany przegłosował jednomyślnie, że . W uchwale czytamy także, że „stosunek przekątnej kwadratu do jego boku ma się jak 10 do 7„, czyli parlament przegłosował także, że na terenie stanu Indiana . Dodajmy, że lepsze przybliżenia obu fundamentalnych wartości były już znane w starożytności.

Na szczęście w tym morzu głupoty pojawił się głos rozsądku. Zrządzeniem przypadku w parlamencie Indiany w czasie głosowania uchwały nr 246 znajdował się profesor Clarence Abiathar Waldo z Departamentu Matematyki Uniwersytetu Purdue. Profesor Waldo zdziwił się, słysząc, że parlament debatuje o matematyce. Gdy usłyszał debatę, zdziwienie ustąpiło miejsca przerażeniu. W trakcie wieczoru udało mu się jednak wyjaśnić kilku parlamentarzystom, że debatują nad kompletnym nonsensem. Dodatkowo, zaalarmowana prasa zaczęła szydzić z głosowanej uchwały. Gdy uchwała trafiła 13 lutego do drugiego czytania, tym razem została publicznie wyśmiana i odrzucona. W pewnym momencie ktoś ponoć zaoferował się, że przedstawi dr. Goodwina profesorowi Waldo. Ten ostatni miał odpowiedzieć: „I am already acquainted with as many crazy people as I care to know„.

Z pełnym tekstem ustawy można się zapoznać tutaj. Mój ulubiony fragment to koniec trzeciej sekcji, który warto tu zacytować w całości:

In further proof of the value of the author’s proposed contribution to education and offered as a gift to the State of Indiana, is the fact of his solutions of the trisection of the angle, duplication of the cube and quadrature of the circle having been already accepted as contributions to science by the American Mathematical Monthly, the leading exponent of mathematical thought in this country. And be it remembered that these noted problems had been long since given up by scientific bodies as insolvable mysteries and above man’s ability to comprehend.